DERSAADET İSTANBUL
Osmanlı döneminde Saadet ya da Mutluluk Kapısı olarak adlandırılan İstanbul; başta Anakent durumundaki Suriçi kadılığının yanı sıra, Bilad-ı Selase olarak adlandırılan Üsküdar, Eyüp ve Galata Kadılıkları tarafından yönetilmekteydi.
Böylece, İmparatorluğun başkenti idari ve yargısal
yapılanmasını dört bölge olarak yapılandırmıştı. Bu yapılanmanın kökeninde
kültürel ve sosyolojik farklılıklar da vardı.
Suriçi İstanbul’un en eski bölümüdür. Kuzeyde Haliç, doğuda
İstanbul Boğazı ve güneyde Marmara Denizi ile sınırlanmıştır. Tarihi Yarımada
olarak da bilinen Suriçi ’nin tek kara bağlantısı batıdan olup, çevresi Bizans
döneminden kalma surlar ile sur kalıntıları tarafından çepeçevre sarılmıştır.
Bilad-ı Selase
Üç Belde” anlamına gelen Bilad-ı Selase Galata, Üsküdar ve
Eyüp’ten oluşmaktaydı. Osmanlı döneminde bu üç belde, Metropol ya da Anakent
Suriçi'nin kazaları olup, ayrı kadılar tarafından yönetilmiştir.
İstanbul’daki bu ayrım idari ve yargısal bir bölünmenin yanı
sıra sosyolojik ve kültürel bir farklılığı da ifade etmektedir. Dersaadet ’in
bu dört ayrı bölümü, aynı kent içerisindeki birbirinden farklı, fakat bir arada
ahenkli bir bütün oluşturan dört ayrı dünyayı betimlemektedir.
Bu dörtlü yapı aynı zamanda İstanbul’un sosyal ve kültürel
yapısını zenginleştiren ve canlı kılan faktörlerin başında gelir. Bilad-ı
Selase içinde yer alan Eyüp, İstanbul’un fethi ile kurulan ilk Osmanlı -Türk
yerleşim birimidir.
Yorumlar
Yorum Gönder