İSTANBUL ÇEMBERLİTAŞ KONSTANTİN SÜTUNU
İstanbul’a Konstantin’in Şehri Konstantinopolis adını veren,
imparatorluğun resmi dininin Hristiyanlık olmasını sağlayan İmparator Konstantin
bu sütunu Roma'daki Apollon tapınağından söktürerek, Forum Konstantin'e
diktirir. Yani bugünkü yerine. Forum
Konstantin olarak bilinen meydanın etrafı sütunlu galeriler ile çevrili olduğu
biliniyor tarih kitaplarında. Konstantin sütunun üzerindeki güneşi selamlayan
Apollon heykelini kaldırtır, kendi heykelini koydurtur.
Konstantin’den sonra gelen Bizans İmparatorları Julianus ve Theodosios
bu geleneği sürdürerek kendi heykellerini bu sütunun üzerine koydurturlar. Tarih
1081 gösterirken Apollo’nun babası Zeus'un siniri bozulmuş olmalı ki oluşturduğu
şimşek heykelin üzerine düşer. Heykel yanarken sütun da ağır hasar alır. İmparator
I. Aleksios Kommenos sütunu tamir ettirerek, üzerine kendi heykeli yerine üzerindeki
haç heykelini koydurmuştur. İstanbul'un fethinden sonra üzerindeki haç
indirilmiştir.
1470'li yıllarda Yavuz Sultan Selim tarafından tadilatı
yapılan sütun II. Ahmet zamanında çıkan büyük bir yangınla ağır hasar alır ve
etrafı demir çemberlerle çevrilir. O gün bugündür o sütuna Çemberlitaş denir.
Roma'da Apollon sütunu ile başlayan kaderi İstanbul'da Çemberlitaş olarak devam
etmiştir. Bazı tarihçilere göre Haçlı Savaşlarında Avrupa'da asker toplamak
üzere rahipler tarafından başlatılan kampanyada, Çemberlitaş'ın altında İsa'nın
kutsal kadehinin olduğu ve o kadehten içenin ölümsüz olacağı
söylentisi binlerce kişiyi Konstantinopolis yollarına dökmüştür.
Her ne kadar efsane denilse de tadilat nedeniyle birkaç yıl
boyunca kaldırılmayan iskele ile yıllarca dışarıya kapalı bir görüntü
sergileyen Çemberlitaş için, 1204 yılında haçlı askerlerini getirten bu taş bu kez
restarasyon bahanesiyle kadehi arıyorlar denilmesine neden olmuştu.
Çemberlitaş ya da Konstantin Sütunu İstanbul'a dikilen ilk anıtsal dikili taştı. Çevresindeki yapılar görkemini zedelese de asıl zedelenme Çemberlitaş hakkında neredeyse hiç bilgi sahibi olmamamızdan kaynaklanmaktadır. Yurtdışı gezilerimde bu tür taşların bulunduğu meydanların çok iyi pazarlandığını görmüş birisiyim. Rehberler mutlaka gezi programına bu tür anıtsal taşları almaktadırlar.
Yorumlar
Yorum Gönder