RODOP ETEKLERİNDEKİ DRAMA

Rodop Dağları be Pakize'm çiçek döşeli

Pakize'min bahçeleri mor menevşeli

Aman Pakize'm nazlı da Pakize'm gel beri beri

Ben seni sevdim güzelim Pakize'm küçükten beri

Sözlerini tekrarlayan müzik sesiyle uyandım. 22 Aralık 2024 Pazar günü bir gece konakladığımız Selanik Perinthos Otel'den, parçalı bulutlu bir havada, saat 08:00'de Drama' ya gitmek üzere ayrılmıştık.

Tur otobüsümüz, Yunanistan silsilesindeki Rodop Dağlarının deniz seviyesinden yükselerek, biyolojik çeşitliliği ile ün yapmış ormanları aralarındaki derin vadilerin birinden diğerine geçiyorduk. Rodoplardaki muhteşem görüntülerin yanı sıra, verimli tarım arazileri ve çeşitli su kaynakları da göze çarpıyordu.

Doğal güzelliklerin içinde hayali gezintilerimize tur otobüsünün sarsıntıları da ninni gibi gelince içimiz geçmiş, tatlı bir uykuya dalmıştım.

Balkanların ünlü ''Rodop Dağları be Pakizem'' türküsü ile konuklarının dikkatini çeken tur rehberimiz Murat Bey eline mikrofonu almış, müziğin sona ermesini bekliyordu. İşaretiyle kaptan müziği sonlandırmıştı. Mikrofonun çalışmasını test ettikten sonra, ''çevremizi saran Rodop Dağları ve Drama ilgili özet bilgi sunacağım'' diyerek anlatmaya başladı.

Rodop Dağları bilinmeden Drama'nın coğrafi, kültürel yapısıyla tarihi anlaşılamaz.

Balkan Yarımadası'nda yer alan ve Bulgaristan ile Yunanistan arasında uzanan bir dağ silsilesidir Rodop Dağları. Yüzde 83'ü Bulgaristan, yüzde 13'ü Yunanistan sınırları içindeki bu dağlar, genellikle doğu-batı yönünde uzanır ve oldukça engebeli bir yapıya sahiptir. Rodop Dağları'nın en yüksek noktası, Bulgaristan'da bulunan Golyam Perelik zirvesidir ve 2,191 metre yüksekliğindedir.

Rodop Dağları'nın ev sahipliğindeki su kaynakları, bölgenin ekosistemini destekler ve tarım için önemli bir su kaynağı sağlar. Dağların ormanlık alanları, çeşitli bitki ve hayvan türlerine ev sahipliği yapar, bu da bölgenin biyolojik çeşitliliğini artırır.

Rodop Dağları'nın eteklerinde konuşlanmış olan Drama, Yunanistan'ın kuzeydoğusunda yer alır. Doğusunda Bulgaristan sınırı, batısında ise Kavala'nın yer aldığı Drama bölgesi verimli tarım arazileri ve zengin su kaynaklarına sahiptir.

Drama'nın iklimi, Akdeniz iklimi ile karasal iklim arasında bir geçiş iklimi gösterir, bu da bölgenin tarım potansiyelini artırır.

Rehberimizi can kulağı ile dinlerken, ünlü Balkan Türkülerinden biri, Drama Köprüsü türküsü mikrofona verilmişti.

Drama Köprüsü bre Hasan, dardır geçilmez

Soğuktur suları bir tas içilmez

Rehberimizin işaretiyle türküye ara verildi. Rehberimiz Murat Beye göre; Drama Köprüsü'nün aslında bir köprü olmayıp, Osmanlı dönemine ait bir su kemeriydi. "Drama Köprüsü" türküsüne ilham kaynağı olan türküde "Drama Köprüsü bre Hasan, dardır geçilmez" sözleri, köprünün dar yapısını ve geçiş zorluklarını anlatır ki bu da onun bir su kemeri olabileceğinin dolaylı kanıtıdır.

Drama Köprüsü'nün tam olarak hangi dönemde ve kim tarafından yapıldığı bilinmemekle birlikte, yaklaşık 250-300 yıllık olduğu tahmin edilmektedir.

Rodop Dağları eteklerinde yer alan Drama'nın tarihi Makedonya Krallığı'na kadar gider. Makedonya Krallığı, M.Ö. 7. yüzyılda kurulmuş ve M.Ö. 4. yüzyılda Büyük İskender'in liderliğinde büyük bir imparatorluk haline gelmiştir. Büyük İskender, Yunan kültürünü ve medeniyetini Asya'ya kadar yayarak, Helenistik dönemin başlamasına öncülük etmiştir.

Tarihi boyunca Roma, Bizans, Bulgar ve Sırp egemenliğinde kalan Drama 1371 yılında Osmanlı egemenliğine girmiş, 551 yıl boyunca Osmanlı yönetiminde kalmıştır.

Kavalalı Mehmet Ali Paşa’nın yeğeni olan Dramalı Mahmut Paşa Drama, Larisa ve Mora valisi olarak görev yapmıştır. Görevi sırasında, adıyla anılan, Mahmut Paşa Medresesi'ni yaptırmış ve 1858 yılında onarım görmüştür.

Yunan Bağımsızlık Savaşı sırasında Yunan isyanını bastırmakla görevlendirilen Mahmut Paşa, 1822 yılında, 20.000 kişilik bir orduyla Korinth'i ele geçirmiş ve Nafplion'u kuşatmak için ilerlemiştir.

Ancak, Yunan kumandan Teodoros Kolokotronis'in kuvvetleri tarafından Dervenakia Boğazı'nda durdurulmuş, Osmanlı askerleri arasında çıkan salgın hastalıklar ve Yunan isyancılar tarafından zehirlenen sular nedeniyle Korinth'e geri çekilmek zorunda kalmıştır. 1822 yılında tifoya bağlı yüksek ateş nedeniyle ölmüştür.

Açıklamalarına bir süre ara veren rehberimiz yerine oturunca, bilgilendiğimiz Rodop Dağları'nı ayrı bir ilgi ile izlemeye başladık.

Birkaç fotoğraf çekmiştim ki rehberimiz Murat Bey eline aldığı mikrofondan, oldukça yaklaştığımız Drama ile ilgili yeni bilgiler sunmaya başlamıştı.

Drama'daki en önemli etkinliklerden biri Oneiroupoli Festivalidir. Drama 'da her yıl düzenlenen ve bir ay süren büyüleyici bir Noel etkinliğidir. Oneiroupoli, Noel Baba'nın köyü olarak bilinir. Etkinlikte ziyaretçilere sıcaklık, neşe, sevgi ve bolca şeker sunulur. Festival boyunca, çeşitli sanatsal gösteriler ve tematik atölyeler düzenlenir.

Festival, Drama'nın Belediye Bahçesi ve şehir merkezindeki Eleftherias Meydanında gerçekleşir ve ziyaretçilere masalsı bir Noel Baba Köyü deneyimi sunar.

Festival, 4 Aralık 2024'ten 6 Ocak 2025'e kadar sürecek olan Noel Baba etkinliğinde Drama'daki Eleftherias Meydanı, perilerin, elflerin, ren geyiklerinin, goblinlerin, kardan adamların ve aynı zamanda Noel Babayı canlandıran düzenlemelerle dolup taşar.

Noel Baba evlerinin de bulunduğu ve ücretsiz etkinlikler, sanatsal etkinlikler ve tematik etkinlikte çocukları eğlendiren büyülü bir manzaraya sahip meydan adeta Oneiroupoli' ye dönüştürülür.

Ziyaretçiler, Noel kahramanları ve masal karakterleriyle tanışabilir, yemek yapabilir, deneyler yapabilir ve sosyal çalışmalara katkıda bulunabilir. Oneiroupoli, Drama'yı Yunanistan'ın Noel başkenti haline getiren büyülü bir atmosfere sahiptir.

Büyülü Noel Baba Festivali etkinliğini dinlerken saat 11:00'de Drama' ya girilmiş ve etkinliğin gerçekleştiği Belediye Parkı'na komşu bir yere park edilmişti. Otobüsten inmeden önce, yerel saatle 13:00'e kadar zamanımız olduğu söylendi.

Etkinliğin gerçekleştiği parka girdiğimizde hayallerimizi süsleyen muhteşem bir Noel Baba Köyünde hissettik kendimizi. Birkaç kez dolandık içinde, onlarca fotoğraf çektik ve sıcak şaraplarından içtik.

Bir ara eşim ve kayınbiraderimden ayrılarak Rum Ortodoks Kilisesi ve arka sokaklarını görmeye gittim. Fotoğrafını çektikten sonra, yaklaşık 600 metre kuzeydoğu' da bulunan Ayasofya Kilisesi'ni bulmaya koyuldum.

Kutsal Bilgelik Kilisesi olarak da bilinen Ayasofya Kilisesi, 10. yüzyıla tarihlenen bir Bizans kilisesidir. Bizans İmparatorluğu döneminde inşa edilmiş olup Drama'nın en eski yapılarından biridir. Osmanlı İmparatorluğu döneminde camiye çevrilmiş ve Bey Camii olarak anılmıştır. Drama'nın Yunanistan'a ilhak edilmesinden sonra yeniden kiliseye dönüştürülmüştür.

Kilise, mimari açıdan Selanik'teki Ayasofya ve İznik'teki Meryem'in Ölümü Kilisesi gibi Bizans kilise mimarisinin simgesel anıtlarıyla benzerlikler taşır. Fotoğrafını çektikten sonra Noel Baba Ekinlik sahasına dönüyorum.

Drama, Yunanistan'da inanç turizmi açısından zengin bir bölgedir. Zaman kısıtlaması nedeniyle göremediğimiz, etkinliklerine katılamadığımız birçok tarihi ve dini yapı bulunmaktadır. İşte Drama' da inanç turizmi açısından önemli bazı yerler:

Aya Varvara Kilisesi: Drama'nın koruyucu azizesi olarak kabul edilen Aya Varvara' ya adanmış bu kilise, her yıl 3 Aralık'ta düzenlenen Aya Varvara kutlamalarıyla ünlüdür.

Drama' da her yıl 3 Aralık tarihinde düzenlenen Aya Varvara (Azize Barbara) kutlamaları, şehrin en önemli ve geleneksel etkinliklerinden biridir. Aya Varvara, Drama'nın koruyucu azizesi olarak kabul edilir ve bu özel gün, yerel halk tarafından büyük bir coşkuyla kutlanır.

Bu gelenek, Azize Barbara' nın anısına yapılan sembolik bir ritüeldir. Ayrıca, şehirde çeşitli dini törenler, konserler ve halk dansları gibi etkinlikler düzenlenir. Kutlamalar sırasında, Aya Varvara Kilisesi'nin hemen karşısındaki göl sularına çocuklar tarafından hazırlanan küçük gemiler bırakılır.

Aya Varvara kutlamaları, Drama'nın kültürel ve dini mirasını yaşatmak ve topluluk ruhunu güçlendirmek amacıyla her yıl büyük bir katılımla gerçekleştirilir.

Ayasofya Kilisesi, Kutsal Bilgelik Kilisesi olarak da bilinir, 10. yüzyıla tarihlenen bir Bizans kilisesidir. Kilise, Bizans İmparatorluğu döneminde inşa edilmiş olup Drama'nın en eski yapılarından biridir.

Ayasofya Kilisesi, Osmanlı İmparatorluğu döneminde camiye çevrilmiş ve Bey Camii olarak anılmıştır. Drama'nın Yunanistan'a ilhak edilmesinden sonra yeniden kiliseye dönüştürülmüştür.

Kilise, mimari açıdan Selanik'teki Ayasofya ve İznik'teki Meryem'in Ölümü Kilisesi gibi Bizans kilise mimarisinin simgesel anıtlarıyla benzerlikler taşır.

Drama, her yıl düzenlenen ticaret fuarı ve kısa film festivali ile de bilinir. Her yıl Haziran ayı sonunda "Elefteriya" adı verilen alanda düzenlen Drama Ticaret Fuarı, bölgedeki ticaretin canlanmasına ve yerel üreticilerin ürünlerini tanıtmasına olanak sağlar.

Her yıl Eylül ayında düzenlen Kısa Film Festivali, kısa film yapımcılarını ve sinemaseverleri bir araya getirerek, yaratıcı çalışmaların sergilenmesine olanak tanır. Yunanistan'ın en eski ve köklü film festivallerinden biridir ve uluslararası alanda da büyük bir üne sahiptir.

Ayrıca, şehirdeki Arkeoloji Müzesi, antik çağlardan günümüze kadar olan eserleri sergiler ve ziyaretçilere zengin bir kültürel deneyim sunar