Prag Eski Şehir Meydanı

 

14 Kasım 2025 cuma, Prag...

Saat 16:00-16:30 zamanı aralığında, Karl Köprüsü üzerinde anı fotoğrafları ve videolar çekildikten sonra, Old Town olarak bilinen Eski Şehir bölgesine yöneliyoruz. Kemerli geniş geçidi, Gotik tarz süslemeleri ve panoramik manzarasıyla ünlü kuleden geçiyoruz.

Karlova Caddesi üzerinden Şehir Meydanı'na giderken, caddenin sağı ve solunda anıtsal yapılarla karşılaşıyoruz. Story of Prague, Ulusal kültür anıtı Klementinum bunlardan bazıları.

Saat 16:45'te ulaşıyoruz meydana. Prag Eski Şehir Meydanı, şehrin kalbi ve tarihî hafızasının en yoğun hissedildiği yerdir. Çek Ulusal kimliğinin şekillendiği mekânlardan biridir.

Gotik ve Barok mimarinin buluştuğu, tarih ve kolektif hafızanın taşlara işlendiği bir sahne gibidir. Hem Orta Çağ’dan günümüze uzanan mimarisiyle hem de çevresindeki yapılarla Prag’ın ruhunu yansıtır.

On ikinci yüzyıldan itibaren pazar yeri olan meydan, ticaretin ve halk buluşmalarının merkezi olmanın yanı sıra zafer kutlamalarına, idamlara ve siyasi gösterilere sahne olmuştur.

Yerli ve yabancı gezginler için cazibe merkezi olan meydan; restoranlar, kafeler, publar, galeriler ve müzelerle dolu olup, çevresindeki dar sokaklar, Orta Çağ’dan kalma evler ve saraylarla Prag’ın tarihî dokusunun korunduğu yerlerden biridir.

Noel ve Paskalya pazarlarıyla ünlü olan meydan, bu dönemlerde, rengarenk ışıklar ve stantlarla büyülü bir atmosfere bürünür. Meydanın merkezi ve çevresi tarihi ve anıtsal yapılarla cazibe merkezidir.

Gezginlerce en ünlülerden biri Astromik Saat olurken, Jan Husus Anıtı ve kiliseler de anıtsal yapılarıyla göz doldurur.

Jan Hus Anıtı: Meydanın ortasında, Reformcu Jan Hus’un anısına dikilmiş, Çek ulusal bilincinin sembolü, Çek ulusal kimliğinin, dini reformun ve özgürlük mücadelesinin sembolü olan görkemli bir heykeldir. 1915’te, Jan Hus’un ölümünün 500. yıldönümünde açılmıştır.

Jan Hus, 15. yüzyılda, kilise reformcusu ve teolog olarak öne çıkmış, Katolik Kilisesi’ni eleştirdiği için 1415’te Konstanz’da yakılarak idam edilmiştir. Heykelde yalnız Hus değil, aynı zamanda zafer kazanmış Hussit savaşçıları, Beyaz Dağ Savaşı sonrası sürgüne gönderilen Protestanlar ve ulusal yeniden doğuşu simgeleyen genç bir anne figürü yer alır.

Jan Hus’un ölüm günü, Çek Cumhuriyeti’nde ulusal bayram olarak kutlanır. Prag’a gelen turistler için de, şehrin tarihini ve ruhunu anlamak adına en önemli duraklardan biridir.

Astronomik Saat (Orloj): 1410’dan beri çalışan dünyanın en eski astronomik saatlerinden biri. Her saat başı figürlerin hareketiyle turistleri büyüler.

Dünyanın en eski ve hâlâ çalışan astronomik saatlerinden biridir. 1410’da yapılmış, Eski Şehir Meydanı’ndaki Eski Belediye Sarayı’nın güney duvarında yer alır. Prag’ın en çok ziyaret edilen turistik noktalarından biridir. Her saat başı gösterisi için olağanüstü kalabalıklar toplanır.

Sistemdeki iskelet heykeli, her saat başı kum saatini çevirir, ardından pencereler açılır ve İsa’nın 12 havarisi sırayla görünür. Astronomik Saat’in sembolik figürleri (ölüm, kibir, açgözlülük, şehvet) Orta Çağ’ın ahlaki mesajlarını taşır.

Saat, yalnızca zamanı ölçmek için değil, Orta Çağ insanının evreni algılama biçimini yansıtan bir araçtır. Çek ulusal kimliğinin bir parçası olarak, sanat, bilim ve dini sembolleri bir araya getirir.

Astronomik Saat, ''kollektif hafıza ve mimari birleşimi'' temasının ilginç örneklerinden biridir. Prag’da zamanın akışını toplumsal bir sahneye dönüştür.

Tyn Kilisesi: Tanrının Mimarisi olarak da bilinen Gotik Mimarinin uygulamalarından biri olup, kuleleriyle meydanın siluetini belirler. Orta Çağ’ın dini gücünü yansıtır, sivri ve göğe yükselen kuleleriyle Tanrıya ulaşmaya çalışır. 14. yüzyıldan 16. yüzyıla kadar süren uzun bir inşa sürecinin ürünüdür.

Farklı yükseklik ve kalınlıkta iki kuleye sahiptir. Bu asimetri “erkek” ve “kadın” sembolizmiyle yorumlanır. Saf Gotik üslup, bazı Barok eklemelerle zenginleştirilmiştir. İç mekân Barok sunaklar, tablolar ve heykellerle süslüdür.

Kilise, 15. yüzyılda reformcu Jan Hus’un takipçilerinin merkezi olmuştur. Çek ulusal kimliğinin ve dini reformların sembolü olarak görülür. Hem ibadet hem de turistik ziyaretler için açık olup, konserlere de ev sahipliği yapar.

St. Nicholas Kilisesi: Barok mimarisiyle meydanın zarif bir karşıtlık noktasıdır. Hareket, ışık-gölge oyunları ve zengin süslemelerle karşımıza çıkar.

Yapının kubbesi 79 metre yüksekliğe ulaşır ve Prag’ın siluetinde belirgin bir yer tutar. Prag’ın Barok ruhunu en iyi yansıtan yapılardan biri olan St. Nicholas Kilisesi, kubbesi ve iç mekânındaki ihtişamıyla ziyaretçilerini büyüler.

1283’teki bir Gotik kilisenin yerine, Cizvit tarikatının Prag’daki en önemli merkezlerinden biri olarak inşa edildi.

Cizvit papazları, Katolik Kilisesi’nin en etkili tarikatlarından biri olan İsa Cemiyeti üyeleridir. 1540’ta Papa III. Paul tarafından onaylanan bu tarikat: özellikle eğitim, misyonerlik ve teolojik savunuculuk faaliyetleriyle tanınır.

İç mekân fresklerle, altın yaldızlarla süslenmiş. Aziz Nikolaos’un hayatını ve Hristiyanlık sahnelerini betimleyen freskler, kilisenin ruhunu yansıtır. Yaldızlı süslemelerle ve dramatik ışık oyunlarıyla doludur.

Dünyanın birçok yerinde kolejler, üniversiteler ve okullar kurdular. İlk kez 1583’te İstanbul’a geldiler. İzmir, Bursa, Edirne gibi şehirlerde misyonerlik okulları açtılar.

Kisky Sarayı: Günümüzde sanat galerisi olarak kullanılan saray, Rokoko mimarisinin en zarif örneklerinden biri olup,1755–1765 yılları arasında inşa edilmiştir.