Kaplıcalar Kenti Karlovy Vary

Karlovy Vary ya da Karlsbad, Atatürk'ün böbrek hastalığı nedeniyle, yaklaşık iki ay tedavi gördüğü kentlerden biri olduğu için dikkatimi çekmişti.

Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra, sol böbreğindeki iltihaplanma nedeniyle hastalanan Mustafa Kemal yaklaşık bir ay yatağından çıkamadı. Türkiye’de tedavi edilemeyince, arkadaşı Dr. Rasim Ferit’in önerisiyle, tedavisini yurt dışında yaptırmaya karar verdi.

Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nda adı Karlsbad olan Karlovy Vary; özellikle böbrek, sindirim sistemi ve romatizmal hastalıkların tedavisi için tercih edilen bir yerdi. Üstelik, 1917 yılında, Veliaht Padişah Vahdettin ile yaptığı Almanya seyahatinde Berlin dışında, Viyana'yı çok yönlü tanımıştı. 1 Haziran-28 Temmuz 1918 tarihleri arasında, önce Viyana sonra da Karlsbad-Karlovy Vary'de tedavi oldu.

”Karlsbad Hatıraları” nı bu dönemde yazdı.

Karlsbad, İmparator IV. Charles'ın banyosu anlamına geliyordu. Söylenceye göre suya düşen avladığı geyiğin haşlandığını gören İmparator ilk kaplıcaların oluşumunu sağlamıştı.

İçme kürü, banyo kürü ve çamur banyosu olmak üzere , böbrek hastalığı tedavisi yapılan bu yerleşim yerinde çok sayıda kaplıca vardı.

Sağlık kenti olarak bilinen Karlovy Vary sınırları içinde sigara içilmesi, tüm kent çapında yasaktır.

Karlovy Vary, Çek Cumhuriyeti’nin en turistik kentlerinden biridir. Atatürk’ün kaldığı dönemdeki adı Rudolf Hof Pansiyon olan mekanın şimdiki adı Carslbad Plaza'dır.

Karlovy Vary’deki birçok otelde, kenti ziyaret eden ünlülerin adları plaketlerle belirtilmiş. Bu plaketler kimi otellerin dış duvarlarında, kimilerinin bahçe zeminlerinde, kimi otellerin ise içlerinde yer alıyor.

Carlsbad Plaza’nın dış duvarlarında ise yalnızca iki isme ait plaket bulunuyor, Freud ve Atatürk.

Çek Cumhuriyeti sınırları içindeki kent, Batı Bohemya'da, 1370'te İmparator IV. Karl tarafından kurulmuştur. IV. Karl (Kutsal Roma İmparatoru), 1316–1378 yılları arasında yaşamış, Lüksemburg Hanedanı’ndan gelen ve hem Bohemya Kralı hem de Kutsal Roma İmparatoru olarak Avrupa tarihine damga vurmuş bir hükümdardır.

Ayrıca Uluslararası Karlovy Vary Film Festivaliyle de bilinen bu kent, dünyadaki pek çok ünlü siyasî, asker ya da sanatçı tarafından ziyaret edilerek tedavi görmüştür.

Sağlık kenti olarak bilinir. Sigara içilmesi tüm kent çapında yasaktır.

2021'de, ünlü maden kaynakları ve 18. ve 19. yüzyıllarda Avrupa hamam kültürünün yükselişine dair mimari tanıklığı ile "Avrupa'nın Büyük Kaplıca Şehirleri" adı altında ulusötesi UNESCO Dünya Mirası alanının bir parçası olmuştur.

16 Kasım 2025 Pazar, Karlova...

Prag'dan hareketle, öğlen saatlerinde, sınırlarına ulaştığımız Karlovy Vary, yemyeşil ormanlarla kaplanmış, dingin, insanın ruhunu ısıtan bir yer olarak karşımıza çıktı.

Bir süre sonra sisle örtülmüş bir kuyuya giriyoruz duygusuna kapıldım. Burgu gibi, sürekli dönüyoruz ormanlar arasındaki asfalt yolda. Dönüşlere bakarken başım döndü neredeyse. Arzın merkezine inmek üzereydik ki, Yüzüklerin Efendisi filmindeki elflerin gizli şehirleri gibi, dağların arasından çıkıveriyor karşımıza Karlov Vary.

Sıcak su banyolarının buharları yer yer yoğun bir sis tabakası eklemiş bu tabloya. Gelin tülleri gibi süslemiş kenti. Kent o kadar sakin ve huzurlu ki, ortasından akan deredeki sıcak suyun şırıltısı duyulabiliyor.

Kent merkezine tur otobüsleri ve arabalar giremiyor. Ormanlar içindeki ana otobüs terminalindeki toplu taşım otobüsü ile kent girişindeki Kaiserbad durağında indik. Durağın tam karşısında ''KAİSER BAD'' anıtsal yapısı yer alıyordu.

Karlovy Vary’deki Kaiserbad (İmparatorluk Hamamı), şehrin en görkemli ve anıtsal yapılarından biridir. 19. yüzyılın sonlarında inşa edilen bu yapı, Karlovy Vary’nin altın çağını simgeleyen mimari bir başyapıt olarak kabul edilir. Bugün ulusal kültürel miras statüsüne sahiptir ve şehrin tarihi kimliğini yansıtan en önemli yapılardan biridir.

Rehberimizin bilgilendirmesi ve fotoğrafları çekildikten sonra kentin içlerine doğru yürüyoruz.

İçinden sıcak su buharlarının yükseldiği Tepla Nehri Karlovy Vary’nin ortasından kıvrıla kıvrıla akıyordu. Kent, nehrin iki yakasına kurulmuş olup kolonadlar, oteller ve kaplıcalar genellikle nehir boyunca konuşlanmıştı.

Nehrin kıyısında yapılacak yürüyüş Karlovy Vary ziyaretçilerinin en sevdiği aktivitelerden biridir. Özellikle Stara Louka bölgesi ve kolonadların bulunduğu kısımlar çok fotojeniktir demişti rehberimiz yolculuk boyunca yaptığı açıklamalarda.

Karlovy Vary kolonadları, Çekya’nın en ünlü kaplıca kentinde yer alan tarihi ve mimari açıdan büyüleyici yapılardır. Kentin termal su kültürünü en iyi şekilde yansıtan bu kolonadlar, hem sağlık turizmi hem de estetik mimarisiyle ziyaretçilerin ilgisini çeker.

Bizim de oldukça ilgimizi çeken mimarisiyle büyüleyici bu kaplıcaları sıralayalım.

Mill Colonnade Kaplıcası: Karlovy Vary’nin en büyük ve en ünlü kolonadıdır. Şehrin kaplıca kültürünün simgesi sayılır ve mutlaka görülmesi gereken yapılardan biridir.

1871–1881 yılları arasında Josef Zítek tarafından Pseudo-Rönesans tarzında inşa edilmiştir. İçinde beş farklı termal kaynak bulunur.

Karlovy Vary'de kaplıca misafirlerinin kötü hava koşullarında da kaynakların sularının tadını çıkarabilmelerini sağlayan ilk yapı oldu. 19.yüzyılın başlarında yenilendi, böylece Karlovy Vary'deki diğer kaynaklardan daha popüler ve daha çok aranan hale geldi.

1811'de orijinal ahşap yapı, Dresden inşaatçısı Johann August Giessel tarafından İmparatorluk tarzında ahşaptan inşa edilen Yeni Bahar Kolonadı ile değiştirildi.

Mimari bir Şaheser olarak tanımlanan yapı 132 metre uzunluğunda olup, 124 Korint sütunu ve yılın 12 ayını temsilen, 12 alegorik heykelden oluşan revak kaplamalarıyla ünlüdür.

Market Colonnade kaplıcası: 1882–1883 yıllarında Fellner - Helmer tarafından İsviçre tarzında yapılmıştır. Ahşap işlemeleriyle dikkat çeker ve 1990’larda restore edilmiştir. Mill Colonnade’den kısa bir yürüyüşle ulaşılır. Burada Charles IV Spring’i tadabilirsiniz.

Karlovy Vary’nin merkezinde yer alan ahşap işlemeli ve İsviçre tarzında inşa edilmiş en zarif kolonadlardan biridir. İçinde üç ünlü termal kaynak Charles IV Spring, Lower Castle Spring ve Market Spring bulunur.

Charles IV Spring, Karlovy Vary’nin en eski ve en sembolik mineralli kaynaklarından biridir. Efsaneye göre, Bohemya Kralı ve Kutsal Roma İmparatoru IV. Charles, av sırasında bu sıcak su kaynağını keşfetmiş ve şehrin kaplıca merkezi olarak gelişmesine öncülük etmiştir

1882–1883 yılları arasında yapılmıştır. İsviçre ahşap mimarisi, zengin oyma süslemelerle dikkat çeker. Karlovy Vary’nin UNESCO Dünya Mirası listesindeki kaplıca kültürünün bir parçasıdır.

Tepla Nehri’nin sol kıyısında, Karlovy Vary’nin tarihi merkezinde bulunur. Ahşap oyma detayları ve kolonadın içindeki kaynaklar fotoğraf için idealdir.

Market Colonnade, Karlovy Vary’nin kaplıca kültürünü en estetik şekilde yansıtan yapılardan biridir. Hem şifalı sularını tatmak hem de tarihi atmosferi yaşamak için mutlaka görülmesi gereken kolonadlardan biridir.

Hot Spring Colonnade: Şehrin en güçlü ve sıcak kaynağı olan Vridlo burada yer alır. Modern mimarisiyle diğerlerinden farklıdır. 16. yüzyılda ahşap yapılarla başlamış, zamanla farklı mimari tarzlarda yeniden inşa edilmiştir.

1826’da bir Empire tarzı kolonad vardı; 1878–79’da Fellner-Helmer tarafından dökme demir kolonad inşa edilmiş olup, günümüzdeki yapı bu üçüncü versiyonudur. Bir dönem Sovyet kozmonot Yuri Gagarin’e ithaf edilmiştir.

1975 yılında modernist mimariyle tanışmış olup, Cam ve beton ağırlıklı tasarımıyla diğer kolonadlardan farklıdır.

Hem içme kürlerinde hem de spa tedavilerinde kullanılır. Hot Spring Colonnade, Karlovy Vary’nin en ikonik ve en güçlü termal kaynağını barındırdığı için kolonadlar arasında özel bir yere sahiptir.

Dakikada 2.000 litre sıcak su fışkırtan kaynak, 12 metreye kadar yükselen su sütunu ile görsel bir şölen sunuyor.

Şehrin UNESCO Dünya Mirası listesindeki kaplıca geleneğini temsil eden en önemli yapılardan biridir.

Karlovy Vary Sosyal Yaşamı:

Şehir, özellikle Karlovy Vary Uluslararası Film Festivali ile tanınır. Bu festival, Avrupa’nın en prestijli film etkinliklerinden biridir ve yaz aylarında şehre canlılık katar.

Opera, klasik müzik konserleri ve tiyatro gösterileri sosyal yaşamın önemli parçalarıdır. Şehirdeki tarihi tiyatrolar ve konser salonları, aristokratik geçmişin izlerini taşır.

Nehir kıyısındaki kafeler, şık pastaneler ve restoranlar sosyal buluşmalar için popülerdir. Özellikle Becherovka likörü ve yöresel tatlılar (örneğin spa wafers) sosyal yaşamın vazgeçilmezleri arasındadır.

Karlovy Vary çevresindeki ormanlık alanlar ve yürüyüş parkurları, hem yerel halk hem de turistler için sosyal yaşamın bir parçasıdır. Diana Tepesi’ne teleferikle çıkmak ve panoramik manzarayı izlemek sık yapılan bir aktivitedir.

Tarih boyunca krallar, yazarlar ve sanatçılar, farklı nedenlerle, burada vakit geçirmiştir. (Goethe, Beethoven, Karl Marx, Atatürk gibi isimler şehri ziyaret etmiştir).

Özetle, Karlovy Vary’de sosyal yaşam sağlık, kültür ve zarif bir atmosferin birleşimi olarak öne çıkar.

Vary’de yeme içme kültürü, kaplıca geleneğiyle birleşen zarif restoranlar, yerel Çek mutfağı ve uluslararası lezzetlerle şekilleniyor. Şehirde hem geleneksel hem de modern seçenekler bulabilirsiniz.

Karlovy Vary’de yeme içme deneyimi, hem geleneksel Çek mutfağını hem de uluslararası gurme seçeneklerini bir arada bulabilirsiniz.

Bazı fotoğraflar alıntıdır.